شرایط مصادره اموال

مصادره اموال در لغت  به این معنا است که فردی جریمه شود و یا مال او به واسطه جرائم مالی که انجام داده است به زور از وی گرفته شود. مصادره را می توان هم برای اشخاص حقیقی و هم برای اشخاص حقوقی اعمال کرد. در زمان اجرای مصادره همه و یا بخشی از اموالی که مورد جرم بوده است باید مصادره شود. به صورت کلی مصادره از جمله مجازات هایی است که در کنار یک مجازات اولیه قرار دارد و تنها به ان اکتفا نخواهد شد.

به طور کلی دو نوع مصادره اموال داریم که عبارتند از : مصادره خاص و مصادره عام . مصادره خاص به این معنا است که اموال خاصی از فرد مصادره می شود. برای مثال اگر فردی مرتکب جرم قاچاق مواد مخدر شده باشد و مالی از این راه به دست وی برسد جز اموال خاص است و مصادره خواهد شد.

در مصادره عام نیز همه اموال شخص مورد مصادره قرار می گیرد. برای مثال اختلاس کنندگان که در آن ها برای تنبیه و مجازات همه اموال مورد مصادره قرار می گیرد.

بررسی تفاوت توقیف ، ضبط و مصادره

بیش تر افراد گمان می کنند که کلماتی مثل توقیف و ضبط در راستای کلمه مصادره قرار می گیرد و با آن هم معنی است و اما این باور غلط است در ادامه به بررسی معنای این کلمات می پردازیم تا با تفاوت آن ها بیش تر آشنا شویم .

توقیف

توقیف اموال از جمله کارهایی است که قانون به صورت موقتی در حق اموال مجرم انجام می دهد. برای مثال شخص به دولت بدهکار است و اما هنوز برای پرداخت بدهی های خود اقدامی انجام نداده است . در این حالت دادگستری اموتال وی را مورد توقیف قرار می دهد تا فرد مجبور شود و بدهی های خود را پرداخت کند . هم چنین با توقیف اموال فرد دیگر نمی تواند تا اموال را به شخص دیگری منتقل کند.

بیش تر افراد با توقیف شدن اموالشان برای بازپرداخت بدهی های خود فکری می کنند .

حال سوال این جاست که اگر فرد با توقیف اموال باز هم برای پرداخت بدهی های خود اقدامی را صورت نداد چه خواهد شد؟ در این زمان دادگاه اموال شخص را در مزایده قرار می دهد و به همان میزان پولی که از فرد بدهکار است را برمی دارد و مابقی را به شخص برمی گرداند.

ضبط

این کار معمولا در پرونده هایی که جنبه کیفری دارند صورت می گیرد. ضبط اموال به دو صورت دائم و موقت صورت می گیرد. اگر اموال به صورت دائم ضبط شود دیگر فرد نمی تواند آن ها را دوباره پس بگیرد اما در ضبط به صورت موقت این امکان وجود دارد که فرد اموال خود را پس بگیرد.

اگر دادگاه فرد را احضار کند و اما او بدون این که عذر درستی داشته باشد به دادگاه نیاید . مال کافی از فرد وصول می شود و یا طبق قوانین وثیقه برای فرد ضبط می شود.

ضبط اموال درصورتی اتفاق می افتد که فرد مرتکب جرمی شده باشد و اما مصادره اموال توسط دادگاه کیفری مشخص می شود.

مصادره

حقوق دانان مصادره اموال و ضبط را در یک راستا می دانند و تنها تفاوت ان ها این است که ضبط اموال در بعضی از جاها برای تامین به کار می رود اما در مصادره ضبط برای مجازات خواهد بود.اگر اموال فرد مورد مصادره قرار گیرد برای همیشه فرد از مالکیت آن ها محروم می شود. دادگاه کیفری و یا دادگاه انقلاب به مصادره ها رسیدگی می کند.

براساس ماده 49 قانون اساسی دولت موظف است تا اموالی را که از راه قمار ، اختلاس ،ربا ، رشوه و… بدست آید را ضبط کند و آن ها را به دست کسانی که صاحب آن ها هستند برساند و یا اگر مشخص نبود که اموال متعلق به چه کسی است ، اموال به بیت المال منتقل می شود.

برای مصادره اموال به صورت کلی می توان گفت اموالی هستند که به صورت غیرقانونی و غیرشرعی به دست می آیند و توسط دولت از فرد پس گرفته می شوند. برای جرائم دیگری مثل قاچاق و احتکار نیز قانون مجازات مصادره را درنظرگرفته است . اموال به دست آمده در این جرائم مصادره می شود و به بیت المال انتقال می یابد.

شرایط لازم برای مصادره اموال

دادگاه اگر برای اموال قرار منع را صادر کرد باید وضع اموال را نیز مورد پیگری قرار دهد و تعیین کند این اموال در اثر ارتکاب جرم ،در زمان آن و یا برای ارتکاب آن ضبط شده اند. بعد از این که بررسی های لازم برای اموال صورت گرفت باید اموال مورد مصادره قرار گیرد. اموال مصادره شده از جرائم در اختیار بیت المال قرار می گیرد.

درصروت این اموال به صاحب آن ها برگردانده می شود که جز اموال بلامعارض باشد و دادرسی برای ان ها لازم نباشد. البته در بعضی موارد نیز اموال معدوم می شوند.

حال اگر اموال به صورت باشند که نگه داری آن برای دولت هزینه هایی را دربرداشته باشد و یا قیمت ان به مقدار بسیار زیادی کم شود و یا جز اموالی باشد که فساد شود و دیگر بعدا قابل استفاده کردن نباشد، آن گاه اموال به قیمت روز بازار به فروش می رسد. پولی که از فروش آن ها به دست می آید نیز تا زمانی که همه چیز برای دادگاه روشن نشود در امانت دادگستری به امانت خواهد ماند.

اگر اموال صادر شده ملک و یا زمین باشد آن گاه بعد از مصادره اموال سند قبلی آن باطل می شود و سند جدید به نام همان نهاد مصادره کننده صادرخواهد شد.

اعتراض به مصادره اموال

اگر اموال شما مورد ضبط و یا مصادره قرار گرفته است و می خواهید به این موضوع اعتراض کنید باید بدانید که نهادی که برای ضبط اموال است با نهاد مصادره اموال متفاوت است.

اگر اموال فرد به دستور دادستان ضبط شود دادگاه برای اعتراض نخواهد بود اما برای مصادره اموال و اشیا فرد می توان به دادگاه نیز اعتراض کرد و این مورد در دیوان عالی کشور بررسی خواهد شد و در صورت نیاز در آن تجدید نظر خواهد شد.