طلاق غیابی و درخواست

ازدواج به عنوان یک نیاز طبیعی برای افراد شناخته می شود که هر فردی باید به مسئولیت ها و حقوق خود آشنا باشد و سعی در انجام آن ها داشته باشد. طلاق و طلاق غیابی یکی از ضمانت هایی است که از سوی قانونگذار و به تبعیت از شرع برای سرپیچی از مسئولیت و تکلیف افراد در طول زندگی مشترک درنظر گرفته شده است. در این مقاله قصد داریم درخصوص طلاق غیابی و شرایطی که دارد توضیحاتی را ارائه داده و موجب آشنایی افراد با این روش شویم.

زمانی که اسم از طلاق به میان می آید درواقع زن و مرد از یکدیگر جدا شده و دراصل به رهایی دست پیدا می کنند. در حقوق از این عنوان برای اتمام عقد دائم نکاح استفاده می شود و دارای شرایط و مراحل مختلفی است که باید درنظر گرفته شود. زمانی که زن و یا مرد برای ارجاع دادخواست طلاق به دادگاه مراجعه می کنند در هرمرحله دعوت نامه ای برای طرفین فرستاده خواهد شد که تحت عنوان ابلاغیه شناخته می شود و فرد را ملزم می کند در دادگاه حاضر شود.

زمانی که ابلاغیه ارسال شده به خوانده که درواقع دادخواست برعلیه او تنظیم شده ابلاغ نشود و یا فردی از بستگان او ابلاغیه را دریافت کرده باشد و خوانده براساس دریافت ابلاغیه در دادگاه حضور نیابد و لایحه ای نیز به دادگاه نفرستاده باشد و درنتیجه رای صادر شده او را محکوم کند به آن رای غیابی می گویند. درخصوص درخواست طلاق نیز این شرایط وجود دارد و درصورتی که خواهان دادخواست خود را مبنی برطلاق ارائه دهد و خوانده ابلاغیه رسیدگی دادگاه را دریافت نکرده باشد و یا پس از دریافت در جلسه رسیدگی حضور نداشته باشد و لایحه ای ارائه ندهد درصورت محکومیت رای غیابی طلاق از سوی دادگاه صادر خواهد شد و خواهان می تواند حکم طلاق غیابی را دریافت کند.

شرایط طلاق غیابی از سوی مرد

براساس قوانینی که در ایران وجود دارد حق طلاق در اختیار مرد بوده و چنانچه زن در جلسه دادگاه حاضر شده و یا غایب باشد حکمی درخصوص طلاق صادر خواهد شد. در این صورت اگر زن در دادگاه حضور نداشته باشد و لایحه ای هم نفرستد رایی که درخصوص طلاق صادر می شود غیابی بوده و زن تنها20 روز زمان خواهد داشت تا از حق واخواهی خود استفاده کند. اگر مرد درخواست طلاق غیابی داشته باشد رای طلاق صادر خواهد شد اما برای اینکه بتواند طلاق را ثبت کند باید کلیه حقوق مالی و شرعی و قانونی زن را که شامل مهریه، نفقه ایام عده، اجرت المثل روزهای زندگی مشترک و نفقه معوقه است و شرط تنصیف که در عقدنامه ذکر شده را پرداخت کند. البته در جلسه دادگاه نسبت به این موضوع رسیدگی خواهد شد و زن می تواند به تمام حقوق مالی خود دست پیدا کند.

شرایط طلاق غیابی از سوی زن

اگر زن نسبت به طلاق دادخواست خود را به دادگاه ارجاع دهد و برای درخواست خود دلایل قانع کننده ای نیز داشته باشد و درنتیجه ارسال ابلاغیه در دادگاه حاضر نشده و لایحه ای نیز به دادگاه نفرستاده باشد و یا مرد ابلاغیه را شخصا دریافت نکرده باشد رای طلاق غیابی از سوی دادگاه صادر خواهد شد. زمانی که مرد به مدت چهار سال به صورت کامل غایب باشد و هیچ خبری از او نباشد و زن نسبت به طلاق دادخواست دهد دادگاه به فاصله یک ماه در سه نوبت آگهی در جراید محل و یکی از روزنامه های کثیرالانتشار که هزینه آن برعهده خواهان است منتشر خواهد کرد. اگر پس از یک سال که از نشر نخستین آگهی می گذرد خوانده به دادگاه مراجعه نکند و هیچ خبری از او نشود حکم موت فرضی زوج از سوی دادگاه صادر خواهد شد.

برای دادخواست طلاق غیابی از سوی زن شرایط دیگری نیز وجود دارد که عدم پرداخت نفقه زوجه به مدت6 ماه از سوی زوج است. حتی اگر مرد به دلیل فقر و نداری نسبت به پرداخت نفقه خودداری کند زن می تواند دادخواست طلاق خود را ارائه دهد. در این صورت زن می تواند در ابتدا نسبت به دریافت نفقه به دادگاه مراجعه کرده و دادخواست دهد و چنانچه مرد نفقه تعیین شده را پرداخت نکند این امکان برای زن درنظر گرفته شده که نسبت به طلاق خود دادخواست دهد. درصورتی که زن از همسر خود تمکین نکند و دلایل قانع کننده ای برای عدم انجام تکالیفی که برعهده او است نداشته باشد و تحت عنوان ناشزه معرفی شود نفقه به او تعلق نخواهد گرفت.

برخلاف اینکه حق طلاق برعهده مرد است اما زن درصورتی که تمایل داشته باشد می تواند درخواست طلاق خود را به دلیل رهایی از زندگی سخت و غیرقابل تحمل مطرح کند. چنانچه عسر و حرج او توسط دادگاه اثبت شود دادگاه می تواند حکم طلاق را برای او صادر کند. درواقع زن باید ثابت کند که توان تحمل و سختی ها و مشقات زندگی خود را ندارد که دراینصورت دادخواست طلاق او تائید شده و دادگاه حکم طلاق او را صادر خواهد کرد. اگر اجبار مرد برای طلاق دادن زن ممکن نباشد حق طلاق از اختیار مرد خارج شده و زن می تواند با دراختیار داشتن حق طلاق و با توجه به حکم طلاق صادر شده نسبت به طلاق خود اقدام نماید.

مصادیق عسر و حرج

براساس ماده1130 قانون مدنی چنانچه ادامه زندگی زناشویی موجب عسر و حرج زن شود این امکان را خواهد داشت که به دادگاه مراجعه کرده و درخواست طلاق دهد. اگر در بررسی پرونده عسر و حرج عنوان شده ثابت شود دادگاه این امکان را دارد که مرد را مجبور به طلاق دادن زن کند و چنانچه امکان اجبار وجود نداشته باشد قاضی می تواند حکم طلاق غیابی را صادر کند.

براساس قوانینی که توسط قانونگذار تعیین شده چنانچه مرد به مدت6 ماه تا9 ماه به صورت متناوب و یا یک سال بدون هیچ دلیل قانع کننده ای زندگی مشترک را نرک کرده باشد حاکم شرع می تواند حکم طلاق غیابی را صادر کند.

از دیگر مواردی که باعث می شود حکم طلاق غیابی صادر شود اعتبار مرد به انواع مواد مخدر و یا استفاده بیش از حد از مشروبات الکلی است که موجب ایجاد خلل و ناراحتی در زندگی زناشویی می شود. اگر مرد تمایلی به ترک موارد فوق نداشته باشد و حاکم شرع می تواند درخواست طلاق زوجه را بررسی کرده و حکم طلاق غیابی را صادر کند. البته اگر مرد اعتیاد خود را ترک کرده و مجددا به آن روی بیاورد و یا نسبت به انجام تعهدات خود کوتاهی کند زوجه می تواند درخواست طلاق خود را به دادگاه ارائه دهد.

از دیگر شرایطی که برای صدور حکم طلاق غیابی می تواند درنظر گرفته شود محکومیت قطعی زوج به مدت5 سال و یا بیشتر است. اگر مرد سوءرفتار داشته باشد و زن را مورد ضرب و شتم قرار دهد که نسبت به وضعیت زوج امکان تحمل آن توسط زوجه وجود نداشته باشد و یا مرد به بیماری های صعب العلاجی مبتلا شده و یا دچار اختلالات روانی و بیماری های سخت دیگری شود که اختلالی در زندگی مشترک به وجود بیاورد زن می تواند درخواست طلاق دهد.

ازدواج مجدد و خیانت به زوجه و نداشتن آمیزش جنسی با همسر و یا برقراری ارتباط نامشروع با فرد دیگری از جمله مصادیق عسر و حرج به شمار می روند که برراساس آن ها زن می تواند به دادگاه مراجعه کرده و دادخواست طلاق خود را مطرح کند. البته اگر شرایط زندگی مشترک به گونه ای سخت و پرمشقت باشد که زن قادر به تحمل وضعیت موجود نباشد نیز می تواند به دادگاه مراجعه کرده و درخواست طلاق خود را ارائه دهد. اگر باتوجه به مراحل فوق زوج پس از دریافت ابلاغیه درجلسه رسیدگی به پرونده حاضر نشود و لایحه ای نیز نفرستد حاکم شرع حکم طلاق غیابی را صادر خواهد کرد و زوجه می تواند طلاق خود را بگیرد.