تهمت به صورت کلی به این معنا است که سخن و یا حرف را به شخصی نسبت دهیم و بدانیم که نادرست است و از این طریق باعث شویم تا آبروی فرد بریزد. در دین نیزتهمت مورد نکوهش قرار گرفته است و امام صادق (ع) در این باره بیان کرده اند که تهمت بدترین نوع دروغ است زیرا اگر ثابت شود حرفی که زده راست بوده است باز هم غیبت محسوب می شود .
تهمت انواع مختلفی دارد . یکی از این موارد این است که فرد با اطلاعات که دارد عیب و یا هر چیز دیگری را به فردی نسب دهد و اما خود فرد آن عیب را ندارد در این صورت به شخص افترا شده است و اما اگر به کسی تهمت زند و این تهمت تنها از روی گمان باشد درواقع به شخص بهتان زده است. از مواردی که پرونده های بسیار زیادی را در دادگاه ها دارد می توان به همین تهمت ها اشاره کرد که در ادامه این مطلب به مجازات های مربوط به آن می پردازیم.
تفاوت غیبت و تهمت
شاید به عبارتی بتوان گفت بهترین نوع تهمت زدن غیبت کردن است . حضرت محمد ( ص) درباره این تفاوت این گونه بیان می کنند که اگر از برادر مومنت چیزی را بگویی و واقعا مطمئن باشی که در او هست غیبتش کرده ای و اما گر آن چه می گویی در وی نباشد تهمت زده ای.
به صورت کلی اگر چیزی را درمورد کسی بدانیم و وی نخواهد کس دیگری از این موضوع چیزی بفهمد غیبت کرده ایم و یا اگر خودمان چیزی که در او نیست را به نسبت دهیم بهتان زده ایم.
اگر به فردی به شخص دیگری تهمت بزند و نتواند این موضوع را ثابت کند چه مجازاتی برای وی در پی خواهد داشت؟
هر کسی با استفاده از نوشتن و یا در روزنامه ها و یا جرائد شبیه به آن ها و یا به هر طریق دیگری به شخصی موضوعی را به صراحت بیان کند و یا آن را نشر دهد مرتکب جرم خواهد شد و حال اگر نتواند اسنادی را که انتشار داده است اثبات کند و درستی آن را به اثبات برساند باعث می شود تا به یک ماه تا یک سال زندان و یا 74 ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
یکی دیگر از مواردی از افترا که باعث می شود حد شامل وی باشد نسبت دادن گناه زنا به دیگران است در مسائل حقوقی به این مورد حد قذف گفته می شود در این صورت نیز کسی که قذف کرده است به 74 ضربه شلاق محکوم خواهد شد .
در ماده 699 قانون اساسی نیز بیان شده است که هر کسی اگر به صورت عمد وسایل و یا اجسامی را در منزل شخص و یا محل کار وی قرار دهند و یافتن آن باعث شود تا فرد مورد اتهام قرار گیرد در اثر همین موضوع فرد مرتکب مورد تعقیب قرار می گیرد و بعد از این که بی گناهی فرد مورد اتهام از فرد برداشته شد شخص مرتکی به از شش ماه تا سه سال حبس و یا 74 ضربه شلاق محکوم می شود .
اگر شخصی که تهمتی را زده است نتواند این موضوع را به اثبات برساند مطابق قانون به یک ماه تا یک سال حبس محکوم می شود و همچنین 74 ضربه شلاق حکم وی خواهد بود .
انسان ها لازم است تا همه تلاش خود را بکنند تا در معرض بدگمانی قرار نگیرد. البته دربعضی از اوقات ممکن است به خاطر موقعیتی که دارند و یا شغلی را که دارند هرچند هم انسان خوبی باشند مورد حسادت قرار خواهند گرفت و شاید در این میان شخصی او را به گناهی متهم کند تا از این راه بخواهد او را مورد آزار و اذیت قرار دهد.
شخصی که مورد تهمت قرار می گیرد نباید حرف مردم برای او اهمیت زیادی داشته باشد و اما تنها باید به خدا توکل کند و بعد از آن هم همه چیز را به دست خدا بسپارد. کسانی هم که در این بیان به دیگران تهمت می زنند باید بدانند که تهمت زدن یک گناه کبیره است و مسلما باعث خواهد شد تا آخرت انسان خراب شود.
اجزای قانونی تهمت چیست؟
1-جرم باید به صورت واضحی به شخص دیگری نسبت داده شود .
2-جرم موردی پوچ بوده باشد و تنها ذهن شاکی با استفاده از تخیل آن را ساخته باشد.
3-شخص با این انگیزه که آبروی کسی را ببرد و یا به او ضرری را وارد کند این جرم را به وی نسبت دهد.
توجه داشته باشید زمانی هم وجود دارد که فردی از روی عصبانیت به شخص دیگری بگوید دزد و یا قاتل این موضوع تهمت نخواهد بود بلکه تنها یک توهین محسوب می شود.
آن چه در جرم تهمت بسیار مهم است این موضوع است که باید تهمت انتشار پیدا کند. برای مثال اگر کسی برای تهمت زدن به دیگران جرمی را مرتکب شده باشد و اما این موضوع را نزد کس دیگری نبرده باشد نمی تواند تهمت محسوب شود.مورد بعدی که در بالا نیز اشاره شده است این است که باید تهمت به هر فرد به صورت صریح اعلام شود تا قانون آن را جرم محسوب کند.
پس نسبت دادن اعمالی خلاف ویا کارهایی که جرم انگاری نیز نشده است پس نمی تواند از مصداق های جرم افترا باشد. پس گفتن کلماتی مانند بی نظم ، بی حیا و … از مصداق های افترا نیست.
برای تبرئه شدن از تهمت باید چه کرد ؟
اگر ثابت شود که این موضوع حقیقت دارد دیگر جرم مورد پیگیری قرار نمی گیرد.
اگر شاکی از جمله هایی که به وی نسبت داده شده است و تهمت های که به وی زده شده است رضایت کافی را داشته باشد و ای این که جملاتی که بیان شده است به تحریک خود وی بوده باشد در این صورت هم متهم از این جرم تبرئه می شود .
اگر افرادی باشند که مسائل عمومی را صادقانه و بدون هیچ نیتی بیان کنند نمی توان به آن ها جرم تهمت را نسبت داد و حتی اگر تفسیر آن ها توهین آمیز باشد بازهم این جرم به آن ها اطلاق نخواهد شد . البته فرد هم باید ثابت کند که حرف هایی که زده است تنها تفاسیری بوده است و کاملا صادقانه بیان شده است.
بدون دیدگاه