آبروریزی از مصداق های هتک حرمت به شمار می رود و از نظر قانونی می تواند پیگری شود. امروزه به خاطر پیشرفت تکنولوژی و هم چنین استفاده زیاد از فضای مجازی باعث شده است تا در این زمینه نیز آبروریزی هایی برای افراد رخ دهد. البته آبروریزی ها تنها به همین فضای مجازی ختم نخواهد شد و اما در دنیای واقعی نیز بعضی از افراد به خاطر کینه دست به این کار می زنند.
قوانین خاص و عام بسیار زیادی برای آبروریزی وجود دارد که می تواند شامل فرد زنده و یا فوت شده باشد . هم چنین هتک حرمت می تواند در محل زندگی افراد صورت گیرد و یا در فضای مجازی به پخش صدا و یا ویدئو و عکس صورت گیرد. این موارد همه بدون رضایت شخص پخش می شود و به صورتی است که برای فرد آبروریزی را به همراه دارد.
هتک حرمت و یا همان آبروریزی یعنی انجام دادن کارها و یا رفتارهایی که باعث شود حیثیت و آبروی فرد دچار خدشه شود و هم چنین باعث اختلال و ضعف در شخصیت فرد می شود .
البته برای این که بتوان از شخص در این باره شکایت کرد باید جرمی را که به فرد نسبت می دهد و کسی که این جرم را مرتکب می شود باید برای آبروریزی و ضرر رساندن به شخص این جرم را مرتکب شده باشد . در این میانی شخصی که باعث آبروریزی در دادگاه شده است نباید بتواند درستی حرفی را که بیان کرده است در دادگاه به اثبات برساند و در این صورت می تواتد از مصداق های آبروریزی و هتک حرمت باشد .
آّبروریزی می تواند شامل توهین به هر فرد شود و اگر فرد به شخص دیگری الفاظ رکیکی را نسبت دهد و اگر باعث حد قذف (حد قذف به این معنا است که فردی به زنا و یا لواط متهم شود و اما نتوان این موضوع را اثبات کرد ) نشود مجازات آن برای فرد برابر 74 ضربه شلاق و یا مجازات نقدی برابر پنجاه هزار ریال تا یک میلیون ریال را خواهد داشت.
بررسی جرم آبروریزی در سایر کشورها
به صورت کلی در همه جوامع اگر شخصی با رفتار خود کاری را انجام داده باشد که باعث شود ضرری به صورت مادی و یا معنوی به شخص دیگری وارد شود باید این رفتار خود را جبران کند و اما جبران کردن این خسارات جز اصل های اجتماع است و در همه قوانین حقوقی وجود دارد. از جمله این موارد می توان به اعادده حیثیت اشاره کرد که فرد در طی آن می خواهد آبروریزی که در حق وی شده است را برطرف کند. و موقعیت اجتماعی فرد و آبروی وی به حال سابق خود برگردد.
جرم آّبروریزی در سایر جوامع به این صورت تعریف نشده است و اگر در سایر کشورها فردی به مسئول و یا حتی رئیس جمهور کشور توهینی را بکند و برای وی باعث آبروریزی شود قانون گذار نمی تواند برای وی مجازاتی را تعیین کند زیرا در قانون برای آن ها جرمی تعیین نشده است .
به نظر می رسد شاید دلیل این که آن ها آّبروریزی را به عنوان جرم درنظر نمی گیرند این باشد که در این کشورها مرز بین اصلاح ، توهین و انتقاد به سختی از هم تشخیص داده می شود و به همین خاطر هم اگر در یک کشور شخصی به یک مسئولی توهین هم کند برای مثال بیان کند که همه کارمندان یک شرکت رشوه گیرند وی به هیچ عنوان به خاطر این آبروریزی مجازات نمی شود زیرا این حرف وی را به پای انتقاد کردن او می گذارند.
آّبروریزی و یا انتقاد ؟
بنابر قانون مجازات اسلامی توهین و فحاشی به افراد اگر حد قذف نباشد برای فرد مجازات نقدی و شلاق را در پی خواهد داشت. عرف در این زمینه می تواند تشخیص بهتری را از قانون و قانون گذار داشته باشد یعنی شاید موضوع و حرفی را قانون جرم محسوب کند و اما با گذشت زمان عرف دیگر آن را توهین محسوب نکند پس دادگاه نیز نظری را خواهد داد که به نظر عرف جامعه نزدیک تر باشد. حتما نباید جرم توهین به صورت حضوری رخ دهد بلکه در موافعی این جرم به صورت غیابی هم صورت می گیرد.
اصلا در این موضوع اهمیتی ندارد که نسبتی که به فرد داده شده است دروغ است و یا حقیقت دارد بلکه تنها برای قانون این موضوع اهمیت دارد تا رفتاری که اتفاق افتاده است از نظر قانون و عرف رفتاری باشد که باعث آّبروریزی برای هر فرد شود .
در حکم شماره1334 قانون بیان شده است که شخصی که به او توهین شده باشد باید شخص معین و مشخصی باشد و اما دستگاه و یا اداره ای شامل این قانون نخواهد شد . همانطور که در این قانون روی افراد تاکید بسیاری شده است و این قانون شامل اشخاص حقوقی نمی شود و تنها در مورد شخص حقیقی معینی و مشخصی صدق خواهد کرد.
شرط هایی برای تحقق جرم
برای این که جرم توهین و یا تهمت محقق شود باید سه شرط به صورت کلی وجود داشته باشد که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم:
نسبت دادن جرم به شخصی دیگر: اگر اعمالی که به فرد نسبت داده شده باشد جرم نباشد باعث نخواهد شد تا مرتکب جرم مجازات شود و اما اگر موردی به اشخاص نسبت داده شود که برخلاف قانون و یا شرع باشد افراد مورد تعقیب قانون قرار می گیرند.
به صراحت باید بیان شود : باید مرتکب جرم به صورت مستقیم جرمی را به افراد دیگر نسبت دهد و اما لازم نیست تا شخص از آن جرم جزئیاتی را بیان کند بلکه تنها زمانی که بیان کند فردی مرتکب جرمی شده است برای مثال بگوید فلانی مرتکب قتل شده است کفایت می کند واما اگر تنها کلمه هایی را مثل جانی ، بزهکار و مواردی از این قبیل را به کاربرد دیگر این جرم تحقق پیدا نخواهد کرد .
فرد نتواند ادعای خود را به اثبات برساند: اگر شخص بتواند نظر خود را درمورد مرتکب شدن جرمی درباره تهمتی که زده است و برای فرد باعث آّبروریزی شده است به اثبات برساند دیگر مجازات نخواهد شد .
بدون دیدگاه