یکی از مهم ترین تصمیماتی که توسط دادگاه گرفته می شود حکم می باشد ولی علاوه بر صدور حکم، دادگاه چندین تصمیم دیگر نیز می گیرد که هر چند امکان دارد شناخته شده نباشد ولی بسیار مهم و موثر خواهد بود. از هنگامی که متقاضی دادخواست خود را در دادگاه اثبات می کند تا زمانی که حکم قطعی از جانب دادگاه صادر می شود و این حکم اجرا می گردد، دادگاه تصمیمات و نظرات گوناگونی در خصوص پرونده می گیرد که نام های گوناگونی برای آن پیش بینی شده است. این تصمیمات عزم دادرس دادگاه و مسئول رسیدگی به پرونده را ثبت می کنند و در نتیجه به صدور رأی ختم می گردند. تصمیماتی که ذکر شد به دو دسته کلی تقسیم بندی می شود که عبارت است از؛ تصمیمات اداری و تصمیمات قضایی. بنابراین به یاد داشته باشید که حکم دادگاه در معنای عام در کنار تصمیمات قضایی، تصمیمات اداری را نیز در بر می گیرد اما حکم دادگاه در معنای خاص، تنها تصمیمات قضایی را شامل می شود که در ماهیت دعوا صادر می گردد و دعوا را فیصله می دهد.
تعریف قرار
تصمیم قضایی، که از جانب مقام قضایی در طی تحقیقات مقدماتی و در وهله اجرای تحقیق و در برخی از موارد استثنایی در روند محاکمه و پیگیری دادگاه صادر می گردد. این تصمیم امکان دارد ناظر به متهم، دیگر افراد، یا در مورد اشیاء و اموال آنان باشد.
اقسام قرار در دادگاه
در امور حقوقی قرار به چهار دسته تقسیم بندی می شود که به شرح زیر است:
- قرار اعدادی یا مقدماتی
- قرار نهایی
- قرار موقتی یا قرار توقیفی
- قرار اجباری و الزام کننده یا تهدیدی
انواع قرار مقدماتی
- قرار ارجاع امر به کارشناسی
- قرار تحقیق و معاینه محلی
- قرار استماع گواهی و شهادت شهود
- قرار اتیان سوگند
قرار نهایی
قرار نهایی چند خصوصیت دارد که عبارت است از:
- دعوی را نزدیک به مسئله خود خاتمه می دهد.
- دادرس با صادر کردن آن خود را برای صدور حکم آماده نمی سازد.
- این قرار بدون ورود به ماهیت دعوی صادر می گردد.
- دعوی را از دادگاه بیرون می نماید.
- در پی ایراد خوانده حاکی بر عدم اهلیت خواهان دادگاه صادر می گردد.
- برخی مواقع به دنبال استرداد دادخواست و یا دعوی صادر می شود.
- قرار رد دعوی، قرار نهایی می باشد.
مواردی که باعث صدور قرار اتیان قسم می شود
زمانی که خواهان بدون دلایل ثابت کننده دعوی خود باشد.
در کلیه ی دعاوی مالی و دیگر حقوق الناس مانند نکاح، طلاق، وکالت و… که بدون دلایل و مدارک معتبر دیگر باشد.
در کلیه ی دعاوی مالی که به هر دلیل و جهتی به ذمه تعلق می گیرد مانند، قرض، ثمن معامله، مالالاجاره و …
در دعاوی بر میّت، بعد از اقامه بنیه، قسم خواهان هم ضروری است و جای صدور قرار اتیان قسم می باشد.
هر زمانی خواهان، در دعوای بر میت، وارث صاحب حق باشد و بر اثبات ادعای خود دلیل را اعلام نماید.
انواع قرار نهایی
- قرار منع پیگرد (تعقیب)
- قرار موقوفی تعقیب
- قرار مجرمیت
منع پیگرد
در صورتی که قاضی دادسرا به این نتیجه دست پیدا کند که متهم عمل انتسابی را انجام نداده است و دلیل ها برای توجه اتهام به وی کافی نیست قرار منع پیگرد صادر می نماید.
زمانی که کار متهم بدون وصف کیفری بوده قرار منع پیگرد صادر می گردد.
در صورتی که متهمی تحت تعقیب باشد، بررسی اتهام وی متوقف نخواهد شد مگر اینکه بر اساس قانون توقف تحقیقات لازم باشد. همچون قرار منع پیگرد تصمیم قاضی صادرکننده قرار می بایست به تأیید دادستان برسد. چنانچه دادستان تایید کند متهم می تواند در مدت 5روز از تاریخ ابلاغ نسبت به قرار شکایت کند. در صورتی که تحقیقات دادسرا دلالت بر توجه اتهام به متهم داشته باشد قاضی رسیدگی کننده به پرونده با صدور قرار مجرمیت که دادستان به عنوان مخاطب آن محسوب می شود از وی می خواهد که با صدور کیفرخواست، متهم در دادگاه، محاکمه گردد. با صدور قرار منع پیگرد از جانب بازپرس یا دادیار، دادستان هم می بایست با آن موافقت کرده ولی در مواردی امکان دارد دادستان با آن موافقت نکند که در این صورت چنانچه قرار از طرف دادیار صادر شده باشد به ناچار وظیفه دارد از نظر دادستان پیروی کند.
بدون دیدگاه